Godziny otwarcia

Pon. - Pt: 8:00 - 21:00
Sobota: 9:00 - 14:00

Umów się na wizytę

517 323 423 recepcja@supramedica.pl

Rozwój mowy dziecka

Okres prenatalny – przed narodzinami

Rozwój mowy dziecka nie rozpoczyna się z chwilą narodzin, nie zaczyna się z chwilą wypowiedzenia pierwszych sylab. Rozwój mowy jest procesem, który rozpoczyna się w chwili poczęcia. Już w 13 dniu ciąży wytwarzają się zawiązki układu nerwowego.

4 – 5 tydzień ciąży – zawiązki warg i języka oraz ucha zewnętrznego i wewnętrznego

7 t. c. – mózg wysyła pierwsze impulsy

7 t. c. – zaczynają pracować wargi

8 – 12 t. c. – scalanie się podniebienia twardego i miękkiego

10 t. c. – ruchy połykania

12 t. c. – początki ssania; ukształtowane są wiązadła głosowe

14 t. c. – początki pracy mięśni oddechowych, ukształtowany jest narząd słuchu

16 – 20 t. c. – zmiany aktywności płodu na silny wibrujący dźwięk

ok. 24 t. c. płód reaguje na krzyk, głośną muzykę

ok. 30 t. c. zaczyna zapamiętywać rytm bicia serca matki, muzykę i rytm chodu

Do 12 tygodnia ciąży tworzy się podniebienie twarde i miękkie, wargi, wyrostek zębodołowy. Jeżeli w tym czasie dojdzie do niedotlenienia, matka zachoruje na grypę, toksoplazmozę czy chorobę bakteryjną, elementy tworzące podniebienie mogą się nie związać i powstanie rozszczep.

W 16 – 20 tygodniu u płodu obserwuje się pierwsze reakcje słuchowe. W 24 tygodniu zauważalne są ruchy w odpowiedzi na dźwięki, natomiast w 26 tygodniu reakcje zachodzące w układzie krążenia. Aktywność ruchowa płodu związana jest nie tylko z dużymi ruchami, mogą to być niewielkie ruchy mięśni twarzy i mięśni związanych z narządami wewnętrznymi. Pod wpływem bodźców dźwiękowych zmianie ulega również rytm bicia serca. Reakcje jakie zachodzą u płodu powstają na skutek zmiany zarówno natężenia (głośność) jak i częstotliwości (wysokość).

Dowiedziono, że głos matki jest dźwiękiem dominującym nad innymi dźwiękami. Z pewnością jedną w przyczyn jest pojawianie się tego dźwięku najczęściej, jest drugi inny powód – płód ma predyspozycje do odbierania dźwięków o wysokich częstotliwościach. W pierwszych dniach po urodzeniu, ruchy dziecka zmieniają się wraz z rytmicznymi wypowiedziami osób dorosłych. W życiu płodowym zatem wykształcają się ruchy związane z dźwiękami, również dźwiękami mowy.

Narządy mowy oraz słuch mają ogromne znaczenie dla rozwoju mowy dziecka. Tylko prawidłowo funkcjonujące dają możliwość poprawnej wymowy u dzieci.

Okres melodii – pierwszy rok życia dziecka

Okres ten następuje wraz z narodzinami dziecka, które wita się ze światem poprzez krzyk. Płacz dziecka jest jednym z wyznaczników oceny dotyczącej stanu zdrowia. Dziecko od pierwszych chwil życia komunikuje się z otoczeniem za pomocą płaczu, wyraża w ten sposób swoje potrzeby, emocje.

Różnorodne czynniki mają wpływ na poprawne kształtowanie się języka. Niezbędne do prawidłowego rozwoju mowy są niezaburzone zmysły, przede wszystkim zmysł słuchu. Krzyk nowonarodzonego dziecka jest pierwszą oznaką mowy, która w procesie rozwoju doprowadzi do swobodnej komunikacji. Poza krzykiem i płaczem u dziecka w pierwszych tygodniach życia można zaobserwować – jeszcze nie podobne do dźwięków mowy – chrząkanie, kwilenie, mruczenie itp.

W 2 miesiącu życia dziecko wydobywa dźwięki typu: oo, uu, ee, aa. Pojawiają się również niekiedy połączenia samogłosek ze spółgłoskami, które przypominają sylabę np. gaa. Te dźwięki nazywane są głużeniem bądź gruchaniem i niewątpliwie należą do odruchów bezwarunkowych. Stanowią jednak bardzo ważny etap rozwoju mowy. Ten etap występuje u wszystkich dzieci, włącznie z niesłyszącymi.

W 4 miesiącu życia pojawiają się tzw. spółgłoski prymarne „m, p, b” z których dziecko łącząc je z samogłoskami, tworzy wyrazy prymarne mama, baba, papa. Kolejne spółgłoski jakie zaczynają być produkowane przez dziecko to t, d, g. W tym okresie obserwuje się także samonaśladownictwo. Dziecko słucha wytwarzane przez siebie dźwięki i powtarza je. W czwartym miesiącu można również dostrzec u dziecka reakcję na zmianę w intonacji tzn. na skarcenie zareaguje płaczem, na spokojny ton – uśmiechem.

W 8 miesiącu życia dziecko zaczyna rozumieć krótkie i nieskomplikowane komunikaty o zabarwieniu emocjonalnym jak np.: „brawo”, „nu nu”, szczególnie, jeśli dołączona jest do nich gestykulacja.

W 10 miesiącu sylaby ma-ma-ma, ta-ta-ta, zaczynają nabierać znaczenia, dziecko zaczyna je kojarzyć z odpowiednimi nazwami, a następnie z osobami. Pod koniec pierwszego roku życia obserwuje się u dziecka umiejętność powtarzania sylab zasłyszanych z otoczenia. Zjawisko to nosi nazwę echolalii.

Okres wyrazu – drugi rok życia dziecka

Między 12 a 18 miesiącem życia u dziecka występuje tzw. stadium pierwszych pięćdziesięciu słów bądź stadium całego słowa. Niezwykle istotne dla tego okresu jest zjawisko kształtowania pamięci krótko- i długotrwałej oraz umiejętności kontroli słuchowej produkowanych przez dziecko słów. W 18 miesiącu życia niezwykle szybko powiększa się zasób słownictwa, a mianowicie o kilka słów dziennie. Dziecko posługuje się wieloma samogłoskami oraz coraz większą ilością spółgłosek.  W okresie wyrazu dziecko przyswaja sobie około 300 wyrazów, przede wszystkim należą do nich czasowniki oraz rzeczowniki, opanowuje również gramatyczną konstrukcję języka, a także udoskonala wymowę.

Okres zdania – trzeci rok życia dziecka

W okresie zdania w wypowiedziach dziecka pojawiają się zdania dwu- oraz trzywyrazowe: rozkazujące, pytające, oznajmujące i wykrzyknikowe. Ciągłemu doskonaleniu ulega wymowa. W trzecim roku życia dziecko posługuje się niemal tysiącem słów. Wyrazy, które zna na początku łączy w krótkie niepełne zdania, w których znajduje się jeden bądź dwa rzeczowniki, czasownik, a zdarza się również przysłówek albo przymiotnik. Na tym etapie w wypowiedziach dziecka pojawiają się zasady gramatyczne.

Okres swoistej mowy dziecięcej – trzeci – szósty rok życia

W okresie swoistej mowy dziecięcej prowadzone są dowolne, swobodne rozmowy przez dziecko. Pomijając brak umiejętności poprawnego posługiwania się zasadami gramatycznymi, wypowiedzi dziecka są mocno rozbudowane. W tym wieku dziecko nad wyraz ciekawe jest świata, zjawisk przyrodniczych, wzbudzona jest jego aktywność ruchowa. Zadaje niezmierzone ilości pytań dotyczące nazwy, przyczyny czy skutku.

W momencie rozpoczęcia nauki szkolnej, dziecko ma niemal kompletnie rozwinięte zdolności komunikacji werbalnej.

 

Integracja sensoryczna

Co to jest Integracja Sensoryczna? Zobacz

Logopedia

Dowiedz się więcej o terapii logopedycznej w SupraMedica. Zobacz

Rehabilitacja dzieci

Czym się zajmujemy? Zobacz
SupraMedica. Centrum Diagnozy i Terapii